Zo voorkom je schijnzelfstandigheid als ZZP-er

Wanneer je afspraken maakt met je opdrachtgever over je arbeidsrelatie, is het belangrijk om goed op te letten of je een opdracht daadwerkelijk aanneemt als zelfstandige. Anders is er sprake van schijnzelfstandigheid en kom je wellicht onbedoeld op de payroll te staan alsof je in loondienst bent. Met mogelijk dure consequenties!

Schijnzelfstandigheid van een ZZP-er, wat is dat?

Schijnzelfstandigheid is dus de situatie waarin je als ondernemer (ZZP-er) een opdracht oppakt, maar eigenlijk in loondienst bent. In deze situatie wordt een opdrachtgever je werkgever. Hieruit volgen verplichtingen die deze opdrachtgever niet nakomt naar de Belastingdienst, maar ook niet naar jou. De belastingdienst legt in dat geval zowel aan de werkgever naheffingen op en aan jij als werknemer raakt fiscale voordelen kwijt. 

Je bent samen verantwoordelijk voor de afspraken over jullie werkrelatie onder de wet DBA (deregulering beoordeling arbeidsrelatie). Als jij en je opdrachtgever je hieraan houden, voorkom je schijnzelfstandigheid.

Loop deze stappen door zodat er zeker geen sprake is van loondienst

Als eerste kun je deze check doen om te zien of er te spreken is van loondienst. Het kost je wat tijd maar als uit deze check blijkt dat je niet in loondienst bent, hoef je helemaal niks te doen. Je kunt dan gewoon blijven doorwerken als ondernemer/ZZP-er.

Je weet dat je niet in loondienst bent als je op basis van de check aan de volgende voorwaarden voldoet:

1. Op zijn minst geldt één van de volgende situaties voor jou:

• Er is tussen jou en de opdrachtgever geen gezagsverhouding; jij kunt precies bepalen hoe je jouw taak uitvoert.
• Iemand anders kan jouw werk oppakken als jij daartoe beslist.
• Je krijgt geen loon maar factureert een bedrag aan de opdrachtgever.

2. Er is geen sprake van een fictieve dienstbetrekking.

Als je tot een bepaalde groep zelfstandigen/ZZP-ers hoort, kan het zijn dat er een fictieve dienstbetrekking is. Voor welke groepen zelfstandigen dit geldt vind je in de check.

Werk bij voorkeur met een modelovereenkomst

De Belastingdienst biedt een modelovereenkomst aan voor iedere situatie. Welke het beste past is natuurlijk aan jullie. Wel is het aan te raden om deze te gebruiken als er vanuit 

één of beide partijen twijfel heerst over de arbeidsrelatie. Zo weet je zeker dat je als zelfstandige werkt.

Je kunt de overeenkomst gewoon invullen met jouw opdrachtgever. Je noteert het kenmerknummer en zowel jij als jouw opdrachtgever ondertekenen de overeenkomst. Bewaar deze goed en ga vervolgens aan de slag op basis van de afspraken in je overeenkomst.

Let op: vanaf januari 2020 is de Belastingdienst de Wet DBA gaan handhaven

De Wet DBA bestaat al sinds de VAR is afgeschaft. Omdat er veel discussie was over de uitvoering was de handhaving uitgesteld. Vanaf vorig jaar is de Belastingdienst de Wet DBA gaan handhaven. Check dus snel of je als opdrachtgever voldoet, anders loop je achteraf kans op enorme naheffing aan loonbelasting die je niet hebt kunnen inhouden. Ook als ZZP-er is het goed om dit te regelen omdat jouw relatie met je opdrachtgever onder druk komt te staan of zelfs ophoudt.

En als er geen passende overeenkomst is?

Als je echt geen modelovereenkomst kunt vinden die je kunt gebruiken voor jouw situatie, is er hoogstwaarschijnlijk sprake van loondienst, en kun je dus ook geen van deze overeenkomsten gebruiken.

Er is sprake van loondienst, wat nu?

Als je er door de check achterkomt dat je arbeidsrelatie die van werknemer en werkgever is en jij dus in loondienst zit, moet jouw opdrachtgever, in dit geval je werkgever, een aantal dingen doen:

• Loonheffingen inhouden en betalen
• Loon doorbetalen bij ziekte en vakantie
• Zich houden aan ontslagregels

Check voor de inkomstenbelasting of je nog ondernemer bent. Is dit namelijk niet het geval, dan heb je geen recht op de ondernemersaftrek. 

Zit jij in een situatie waarin er mogelijk sprake kan zijn van schijnzelfstandigheid, en heb je hier meer hulp bij nodig, bijvoorbeeld voor het maken van de overeenkomst volgens de Wet DBA? Neem dan vooral contact op met oamkb, dan helpen wij je verder.

Het bericht Zo voorkom je schijnzelfstandigheid als ZZP-er verscheen eerst op Bedrijfsadvies.